Corona, Brexit, gele hesjes en woede over topsalarissen; we leven in een tijd van ingrijpende transformaties en grote maatschappelijke onrust. Door o.a. globalisering en de opkomst van nieuwe technologie is in de afgelopen decennia een ongekende welvaartsgroei mogelijk geweest. Tegelijkertijd zijn sociale ongelijkheid en economische onzekerheid sterk toegenomen en zijn de grenzen van wat de aarde aankan ernstig overschreden. Al met de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers in 2008 en de daaropvolgende eurocrisis werden de gevaren van de gefinancialiseerde economie blootgelegd. Sindsdien is het zoeken naar nieuwe principes, nieuwe vormen om de uitdagingen van deze tijd aan te kunnen.
Aan die zoektocht, specifiek voor de financiële sector, wil Socires, in samenwerking met het Sustainable Finance Lab, een bijdrage leveren met het programma Finance and the Common Good. Ons streven is een financiële sector die bijdraagt aan het oplossen van de sociale en ecologische problemen in de samenleving; die het algemeen belang, de common good, centraal stelt in plaats van korte-termijn financieel rendement. We moeten naar een financieel systeem dat gebouwd is op relaties in plaats van transacties, dat zijn samenhang ontleent aan directe verbanden tussen mensen in plaats van lange ketens van anonieme actoren, dat transparant en waar mogelijk simpel is, in plaats van complex en ondoorzichtig.
De financiële sector kan de hiervoor benodigde transformatie niet in isolatie volbrengen. Net zoals de politiek deze niet kan opleggen. De problemen zijn daarvoor te fundamenteel, veelvormig en wijdverspreid. Daarnaast zijn zowel politiek als de sector teveel gevangen in korte-termijn denken en kuddegedrag. De noodzakelijke vernieuwing vereist daarom een samenspel tussen staat, samenleving en financiële sector; publieke domeinen die elkaar nu vooral de schuld geven van de problemen. Een begin is het herstellen van de relatie tussen deze domeinen. Daartoe is een nieuwe sociaal-maatschappelijke betrekking nodig, tussen geëngageerde denkers, doeners en makers, in een omgeving die de gepolariseerde dominantie van staat en markt overstijgt. Daartoe komen vereist inzicht in elkaars situatie, drijfveren en mogelijkheden. Slechts in deze relationele omgeving - van nabijheid in plaats van afstand, van relatie in plaats van transactie - komt duurzaam sociaal en ecologisch herstel tot stand.
Onze overtuiging is dat deze ontwikkeling enkel winnaars zal kennen. Goede financiële rendementen zijn niet vol te houden in een wereld met te grote sociale en ecologische spanningen. Zij hoeven elkaar bovendien niet uit te sluiten. Gepensioneerden willen genieten van een goed pensioen, maar wel in een goede wereld. En een financiële sector die zichtbaar bijdraagt aan menselijke waardes met behoud van de natuur zal zeker ook ten goede komen aan het welbevinden van iedereen die werkzaam is in deze sector.
Om daadwerkelijke verandering te bewerkstelligen is een schaalgrootte nodig die de Nederlandse overstijgt. Finance and the Common Good richt zich primair op de landen van het klassieke Rijnland: Benelux, Frankrijk en Duitsland. We laten ons daarbij ook leiden door de vraag: welke inspiratie kunnen wij ontlenen aan de eeuwenoude sociale markt- en coöperatieve traditie die deze landen kenmerkt?
De activiteiten in dit programma zijn beproefde recepten van Socires: denk- en werktafels, Communities of Practices, publieksavonden, internationale conferenties en seminars voor jonge professionals. Steeds met vertegenwoordigers uit overheid, bedrijfsleven, financiële sector, wetenschap en maatschappelijke organisaties. We streven transformatieve ontmoetingen en gesprekken na, waarin een gedeelde probleemdefinitie kan ontstaan en nieuwe verbindingen kunnen worden gelegd, en waarin nieuwe oplossingen en werkwijzen kunnen ontstaan.
Meer informatie, neem dan contact op met Kees Buitendijk () of Cor van Beuningen ().